Almanya’da Engelli Hakları ve Sosyal Destekler

Almanya’da Engelli Hakları Nedir?

Almanya, engelli bireylerin toplumda eşit haklara sahip olmalarını sağlamak amacıyla geniş kapsamlı yasal düzenlemeler ve sosyal destekler sunmaktadır. Engelli hakları, hem federal hem de eyalet düzeyinde çeşitli yasalarla güvence altına alınmıştır. Bu haklar, engelli bireylerin eğitim, istihdam, sağlık, barınma ve sosyal katılım gibi alanlarda tam olarak yer alabilmelerini hedefler. Almanya’da engelli hakları, Avrupa Birliği’nin temel insan hakları ilkelerine dayanmaktadır ve engellilerin yaşam kalitesini artırmaya yönelik çeşitli önlemler içermektedir.

Almanya’da Engelli Hakları ve Korunma Yasaları

Almanya’da engelli bireylerin haklarını koruyan ve onları topluma tam katılımlarını sağlamayı amaçlayan birçok yasal düzenleme bulunmaktadır. Bu yasalardan başlıcaları şunlardır:

• SGB IX (Sosyal Kanunlar Kitabı Bölüm IX): Almanya’da engelli bireylerin haklarını düzenleyen en önemli yasalardan biridir. SGB IX, engellilerin istihdam, eğitim, sağlık ve rehabilitasyon haklarını güvence altına alır. Ayrıca, işverenlerin engelli bireyleri istihdam etme yükümlülüklerini ve engelli bireylere sağlanacak özel düzenlemeleri içerir.
• Engelli Eşitliği Yasası (Behindertengleichstellungsgesetz – BGG): Bu yasa, engelli bireylerin kamu hizmetlerine erişimini kolaylaştırmayı ve engellilik nedeniyle ayrımcılığa uğramalarını önlemeyi amaçlar. BGG, kamu binalarının engelliler için erişilebilir olmasını ve kamu hizmetlerinde engellilere yönelik özel düzenlemeler yapılmasını zorunlu kılar.
• Ayrımcılık Karşıtı Yasalar (Allgemeines Gleichbehandlungsgesetz – AGG): Bu yasa, engellilik dahil olmak üzere, çeşitli nedenlerle ayrımcılığı yasaklar. AGG, iş yerlerinde, eğitim kurumlarında ve kamu hizmetlerinde engellilere yönelik ayrımcılığın önlenmesini sağlar ve bu tür durumlarla karşılaşan bireylere yasal koruma sunar.

Almanya’da Engellilere Yönelik Sosyal Destekler

Almanya, engelli bireylere yönelik geniş kapsamlı sosyal destekler sunmaktadır. Bu destekler, engellilerin yaşam kalitesini artırmayı, bağımsız yaşamalarını teşvik etmeyi ve topluma tam katılımlarını sağlamayı hedefler. Başlıca sosyal destekler şunlardır:

• Bakım Parası (Pflegegeld): Engelli bireylerin bakım ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla ödenen bir yardımdır. Bu para, engellinin evde bakımı için aile üyelerine veya profesyonel bakıcılara verilir. Bakım parası, engellinin bakım derecesine ve ihtiyaçlarına bağlı olarak belirlenir.
• Rehabilitasyon Hizmetleri: Almanya’da engelli bireyler için geniş kapsamlı rehabilitasyon hizmetleri sunulmaktadır. Bu hizmetler, fiziksel, zihinsel ve duygusal rehabilitasyonu kapsar ve engellilerin bağımsız yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı olur. Rehabilitasyon hizmetleri, sağlık sigortası tarafından finanse edilir.
• Engelli Kartı (Schwerbehindertenausweis): Engelli bireyler, çeşitli sosyal ve ekonomik avantajlardan faydalanabilmek için Schwerbehindertenausweis adlı engelli kartını alabilirler. Bu kart, toplu taşıma araçlarında indirimler, vergi avantajları, park yerleri ve diğer kamu hizmetlerinden yararlanma gibi birçok avantaj sağlar.
• İstihdam Teşvikleri: Almanya’da işverenler, engelli bireyleri istihdam ettiklerinde çeşitli teşviklerden faydalanabilirler. Bu teşvikler arasında işverenlere sağlanan vergi indirimleri, maaş sübvansiyonları ve iş yerinde gerekli düzenlemelerin yapılması için verilen mali destekler yer alır.
• Engelli Emekliliği: Engelli bireyler, belirli şartları taşıdıklarında erken emeklilik hakkına sahip olabilirler. Engelli emekliliği, bireyin engellilik derecesine ve çalışma durumuna bağlı olarak değişir. Emeklilik maaşı, engellinin çalışma süresi ve prim ödemelerine göre hesaplanır.
• Eğitim ve Öğretim Destekleri: Almanya, engelli bireylerin eğitim almalarını destekleyen çeşitli programlar sunmaktadır. Engelli öğrenciler, özel okullarda eğitim görebilirler veya genel eğitim kurumlarında özel destek alabilirler. Ayrıca, üniversite düzeyinde engelli öğrencilere yönelik burslar ve diğer mali destekler de mevcuttur.

Almanya’da Engelli Bireyler İçin Eğitim ve İstihdam Hakları

Engelli bireylerin eğitim ve istihdam hakları, Almanya’da büyük önem taşır. Bu haklar, engellilerin topluma tam katılımını sağlamayı ve bağımsız yaşamlarını sürdürmelerini teşvik etmeyi amaçlar. Eğitim ve istihdam hakları şu şekildedir:

• Eğitim Hakları: Almanya’da engelli bireyler, eğitim hakkına sahiptir ve bu hakları anayasa ile güvence altına alınmıştır. Engelli öğrenciler, genel eğitim kurumlarında özel destek hizmetleri alabilir veya engellilere yönelik özel okullarda eğitim görebilirler. Eğitim kurumları, engelli öğrencilerin ihtiyaçlarına göre düzenlemeler yapmakla yükümlüdür.
• İşyerinde Eşitlik: Engelli bireyler, işyerinde diğer çalışanlarla eşit haklara sahiptir. İşverenler, engelli çalışanlarına gerekli düzenlemeleri sağlamakla yükümlüdür ve engellilik nedeniyle ayrımcılık yapamazlar. Ayrıca, işyerinde engelli bireylere yönelik ayrımcılığı önlemek için çeşitli yasal düzenlemeler mevcuttur.
• İstihdam Destekleri: Almanya, engelli bireylerin istihdamını teşvik etmek amacıyla çeşitli destekler sunar. Bu destekler arasında, engelli bireylere yönelik iş bulma hizmetleri, mesleki eğitim programları ve işyerinde uyum sağlayıcı düzenlemeler yer alır. Ayrıca, engelli bireyler için işyerinde mentor desteği ve rehberlik hizmetleri de sağlanmaktadır.

Engelli Bireyler İçin Ulaşım ve Erişilebilirlik

Almanya, engelli bireylerin günlük yaşamlarını kolaylaştırmak amacıyla ulaşım ve kamu hizmetlerinde erişilebilirlik sağlamayı hedefler. Bu kapsamda yapılan düzenlemeler şunlardır:

• Toplu Taşıma İndirimleri: Engelli bireyler, toplu taşıma araçlarından indirimli olarak faydalanabilirler. Engelli kartı (Schwerbehindertenausweis) sahipleri, otobüs, tramvay, metro ve tren gibi toplu taşıma araçlarında ücretsiz veya indirimli seyahat edebilirler.
• Erişilebilir Binalar: Kamu binaları ve hizmet alanları, engelli bireyler için erişilebilir olmalıdır. Almanya’da, kamu binalarının girişlerinde rampalar, asansörler, geniş kapılar ve engelli tuvaletleri gibi düzenlemeler yapılması zorunludur. Ayrıca, yeni yapılan binalarda bu tür düzenlemeler yasal olarak gereklidir.
• Özel Ulaşım Hizmetleri: Engelli bireyler, özel ulaşım hizmetlerinden faydalanabilirler. Bu hizmetler, tekerlekli sandalye kullanan bireyler için özel araçlar ve engelli bireyler için düzenlenmiş taksi hizmetleri gibi seçenekleri içerir. Ayrıca, şehir içi ulaşımda özel servisler de sunulmaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)

1. Almanya’da engelli haklarını kimler kullanabilir?
Almanya’da engelli haklarını, belirli bir engellilik derecesine sahip olan ve bunu belgelerle kanıtlayan bireyler kullanabilir.

2. Engelli kartı (Schwerbehindertenausweis) nasıl alınır?
Engelli kartı almak için, engellilik derecesini belgeleyen tıbbi raporlarla birlikte yerel sağlık ofisine başvuru yapılmalıdır.

3. Almanya’da engelli bireyler için hangi sosyal destekler mevcuttur?
Engelli bireyler için Almanya’da bakım parası, rehabilitasyon hizmetleri, istihdam teşvikleri, engelli emekliliği ve eğitim destekleri gibi çeşitli sosyal destekler mevcuttur.

4. Engelli bireyler Almanya’da nasıl eğitim alabilir?
Engelli bireyler, genel eğitim kurumlarında özel destek alarak veya engellilere yönelik özel okullarda eğitim görerek Almanya’da eğitim alabilirler.

5. Engelli bireyler için Almanya’da iş bulma süreçleri nasıl işliyor?
Engelli bireyler, iş bulma süreçlerinde çeşitli destek hizmetlerinden faydalanabilirler